گراهای انحرافی در مسیر تعامل ایران و ‌چین/تلاش برخی جریان‌ها برای تکمیل پازل تحریمی آمریکا

آبان نیوز : دولت سیزدهم زمانی که سکان اداره کشور را روز سیزدهم مردادماه ۱۴۰۰ به دست گرفت، وعده داد مشکلات کشور را به مذاکرات هسته‌ای گره نمی‌زند و سیاست خارجه متوازن را برای کسب منافع ملی در پیش خواهد گرفت.

اکنون که کمتر از پنج ماه از عمر دولت گذشته است، این وعده و رویکرد ثمراتی به همراه داشته است، دولت در این مدت کوتاه توانسته است با واردات بیش از ۱۵۰ میلیون دوز واکسن کرونا، آمار تلفات روزانه کشور را از ۶۰۰ نفر به کمتر از ۸۰ نفر برساند.

علاوه بر این دولت توانسته است با عضویت ایران در سازمان شانگهای، فرصت‌های جدید تجاری و اقتصادی برای کشور فراهم کند و قراردادهای مهم همکاری اقتصادی با کشورهای همسایه از جمله ترکمنستان، آذربایجان و پاکستان امضا کند.

همه‌‌ اقدامات اشاره شده ‌ بدون تکمیل برنامه اقدام گروه ویژه اقدام مالی و رفع تحریم‌ها از جانب ایالات متحده صورت گرفته و این دستاورد قابل توجهی است.

‌«لی ویجیان» مدیر مطالعات غرب آسیا و آفریقا در موسسه مطالعات بین‌المللی شانگهای در این‌باره به وبگاه «گلوبال تایمز» گفته است: دولت جدید ایران درگیری‌ها و تنش با  کشورهای همسایه را کاهش داده و روابط با چین و روسیه را تقویت کرده است‌.

تلاش برای تخریب روابط اقتصادی با چین از سوی برخی جریان‌ها

با وجود نتایج واضح و ملموسی که رویکرد دولت سیزدهم به ارمغان داشته است، به نظر می‌رسد جریان‌هایی تلاش می‌کنند با انتشار اخبار نامعتبر و غیرواقعی، فضای افکار عمومی را مسموم کرده و این رویکرد را تخریب کنند، به عنوان مثال چندی پیش در آبان‌‌ سال جاری، از سوی اتاق بازرگانی اعلام شد که میزان صادرات نفت ایران به چین در ۷ ماهه نخست سال ۲۰۲۱ به طور میانگین کمتر از ۱۰۰۰ بشکه در روز است.

این ادعا در حالی صورت گرفت که گزارش دفتر پژوهش کنگره آمریکا اعلام کرد ایران در مارس ۲۰۲۱ (اسفندماه ۱۳۹۹) متوسط ۹۰۰ هزار بشکه به چین صادر کرده است، همچنین رویترز  بر اساس داده‌های پایگاه Vortexa، اعلام کرد متوسط واردات نفت چین از ایران در سه ماهه خرداد، تیر و مرداد ۵۶۰ هزار بشکه بوده و درآمد ایران از صادرات نفت به چین در ماه ۱.۳  میلیارد دلار تخمین زده می‌شود‌.

* گراهای انحرافی در چارچوب نقشه تحریم

علاوه بر مسئله صادرات نفت ایران به چین، چندی قبل اخباری در فضای رسانه‌ای کشور مبنی بر اعمال محدودیت‌های جدید بر روی بعضی کشتی‌های ایران جهت ورود به بنادر چین و بالعکس منتشر شد.

در این راستا، محمدرضا مدرس خیابانی، مدیرعامل سابق کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۲۰ مهر امسال در مراسم گرامیداشت روز جهانی دریانوردی به رسانه‌ها گفته بود: از سال گذشته ممنوعیت ورود ناوگان شرکت کشتیرانی به بنادر مهم چین شروع شد و به همین دلیل تا ۴ ماه متوقف مانده بودیم، در حال حاضر هم امکان تردد به بنادر مهم چین را نداریم‌.

‌همچنین ۲۴ مهر امسال، مسعود دانشمند، عضو هیات مدیره کانون موسسات حمل و نقل‌ با اشاره به محدودیت‌های تردد لاینرهای خارجی در بنادر ایران به دلیل تحریم‌ها، مدعی شده است: با تشدید تحریم‌ها علیه ایران لاینرهای خارجی دیگر به ایران نمی‌آیند، تعداد بسیاری از بنادر ایران از جمله بندر عباس، بندر امام خمینی (ره)، بندر بوشهر و غیره تحریم هستند و تنها بندر چابهار مستثنی از تحریم‌ها شده است. بنابراین کشتی‌هایی که در این بنادر پهلو بگیرند باید ریسک ورود به فهرست تحریم‌ها را قبول کنند، به همین دلیل در حال حاضر همه کشتی‌های خارجی به صورت یک سفره وارد کشور می‌شوند اما خطوط کانتینری منظم و معتبر خارجی این ریسک را نمی‌پذیرند و حتی شرکت‌های چینی و لاینرهایی مانند کاسکو هم وارد بنادر ایران نمی‌شوند‌.

این دو گزارش خبری که به فاصله زمانی کوتاه نسبت به هم منتشر شدند، ظاهرا به معنای تحولات و اتفاقات جدید تحریمی در چندماه اخیر است و اینکه دولت چین به دلیل ریسک تحریم، تجارت خود با ایران را محدود کرده است، اما این در حالی است که آخرین اقدام تحریمی از سوی نهادهای مسئول اعمال تحریم در آمریکا به اردیبهشت‌‌ ۱۳۹۹ بازمی‌گردد که وزارت امور خارجه آمریکا اقدام به انتشار یک راهنمای تحریمی مربوط به بنادر و ترمینال‌های باری کرد و در آن راهنما فعالیت‌های دارای ریسک تحریم در حوزه تجارت دریایی را مشخص کرد‌.

علاوه بر این، اظهارات مربوط به توقف ورود کشتی‌های ایرانی به بنادر مهم چین توسط مسئولان متولی امر تکذیب شده است، به عنوان مثال محمد راستاد، مدیرعامل وقت سازمان بنادر و دریانوردی در تاریخ ۵ آبان‌‌ درباره مشکل تردد کشتی‌های ایرانی به بنادر چین گفت:‌ در حال حاضر ترددها به بنادر چین برقرار است و عمده تبادلات تجاری دریایی کشورمان با چین است‌.

همچنین مسعود پل مه، دبیر کل انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران در تاریخ ۱۳ آبان‌ امسال گفت که برای بنادر چین تناژ مهم است و تناژ بالا ارجحیت بالاتری دارد، در حال حاضر چین سه بندر به کشتی‌های ایرانی اختصاص داده است که امکان پهلوگیری، بارگیری و تخلیه در این بنادر برای کشتی‌های ما فراهم است‌.

این اظهارات در کنار اقدامات تحریمی دولت آمریکا نشان می‌دهد که در چندماه گذشته تحول جدیدی در شرایط تجاری ایران با چین در خصوص بنادر و ترمینال‌های باری اتفاق نیفتاده و به نظر می‌رسد اگر تحولی رخ داده است باید مربوط به دو سال قبل باشد که در آن برهه ایالات متحده آمریکا معافیت واردات نفت از ایران را صفر کرد و وارد فاز تحریم شرکت‌های مهم دولت چین مانند کاسکو شد.

ارائه آمارها و اطلاعات غلط در مورد تعامل اقتصادی با چین پیامدی جز تضعیف و تخریب این روابط ندارد؛ در حالی که تعامل با چین کمک شایانی به اقتصاد کشور در برهه تحریم‌های حداکثری کرده است. بنابراین تضعیف و تخریب تعاملات اقتصادی ایران با چین، بازی در پازل تحریمی آمریکاست.

اطلاعات غیرواقعی و نامعتبر از سوی جریان‌هایی منتشر می‌شود که‌ تلاش زیادی در راستای تکمیل پازل تحریمی آمریکا با بزرگ‌نمایی نقش گروه ویژه اقدام مالی در اقتصاد ایران کرده‌اند و اقدامات متعددی صورت داده‌اند که به جا افتادن روایت طرف آمریکایی به عنوان بخش ادارکی تحریم کمک کرده است.