مدل نشست “بغداد” می‌تواند به رفع برخی بن‌بست‌ها در مذاکرات “وین” کمک کند

آبان نیوز : رضا ذبیحی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص اهداف عراق از برگزاری نشست بغداد گفت: عراق از برگزاری این نشست دو هدف مهم را دنبال می کند، نخست اینکه با این اقدام درصدد است پرستیژ و جایگاه منطقه ای و بین المللی خود را ارتقا داده و خود را به عنوان یک کشور میانجی و دارای مواضع متعادل و متوازن نشان دهد.

وی افزود: دومین هدف بغداد از برگزاری این نشست سعی در حداکثر سازی تامین منافع ملی خود از طریق حل و فصل نمودن چالش های منطقه ای میان قدرت های بزرگ منطقه است.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: عراق در دوره دولت کنونی بر این باور است که حل و فصل اختلافات و مشکلات منطقه ای میان قدرت های منطقه به ویژه ایران و عربستان و حرکت این دو کشور به سمت تعامل، می تواند مستقیما بر مسائل داخلی و بین المللی این کشور اثر مثبت بگذارد و لذا از این طریق سعی دارد که ابتکار عمل را به دست بگیرد.

این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: بنابراین بغداد با برگزاری این نشست، منافع ملی مشخص خود را دنبال خواهد کرد، اما چنانچه همه چیز به خوبی پیش برود، این نشست می تواند یک فرصت تاریخی برای بهبود اوضاع منطقه ای و حل و فصل بحران های موجود در منطقه باشد.

ذبیحی افزود: البته ایران نیز همیشه از گفتگوها و مذاکرات منطقه ای استقبال کرده است و لذا به نظر می رسد از سمت ایران نیز اراده کافی برای اقدامات تعامل آمیز با سایر قدرت های منطقه ای وجود دارد.

وی ادامه داد: عربستان طی چندین سال گذشته بنا به برخی سوء تفاهمات پیشین، برای انجام مذاکره به منظور حل مسائل فی مابین طفره می رفت، اما برگزاری یکی دو نشست طی ماه های اخیر میان ایران و عربستان در بغداد، نشان از این دارد که سران این کشور نیز متقاعد شدند که بهترین راه برای حل و فصل مسائل متنابه منطقه ای، تنها مذاکره، گفت و گو و تعامل است.

این پژوهشگر روابط بین الملل ادامه داد: همچنین طی ماه های اخیر شاهد هستیم که تلاش هایی از سوی کشورهای ۱+۵ سابق و ایران به منظور احیای برجام صورت گرفته است و به نظر می رسد در شش دور مذاکره میان طرفین در این زمینه توافقات اولیه خوبی بوجود آمده است. اما در برابر، برخی بن بست ها، پیشرفت مذاکرات را با چالش های بعضا جدی مواجه کرده است و از جمله این چالش ها، درخواست هایی است که در خصوص مسائل منطقه ای از سوی غرب و به ویژه آمریکا مطرح می شود.

ذبیحی خاطر نشان کرد: در واقع این کشورها به دنبال پیوندن زدن میان مذاکرات هسته ای با مذاکرات منطقه ای هستند، اما از این طریق با تحت فشار قرار دادن ایران، شانس موجود برای احیای برجام را دچار تهدید کرده اند. این در حالی است که می دانیم در توافق برجام سخنی از مسائل منطقه ای به میان نیامده است.

این استاد دانشگاه افزود: در این میان، نشست بغداد فرصت مناسب و مغتنمی است که می تواند نشان دهد که کشورهای منطقه ای خود قادر به حل و فصل مسائل پیرامون خود هستند و نیازی به دخالت و حضور قدرت های خارج از منطقه در این مباحث ندارند.

این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: در نتیجه غرب نیز می تواند به جای پافشاری بر درخواست های غیرمتعارف و تعیین شرط در مذاکرات هسته ای و مشروط کردن برجام به انجام مذاکرات منطقه ای میان ایران و ۱+۵ ، همراه با سایر کشورهای عضو برجام، از تلاش کشورهای منطقه ای برای رفع مسائل و مشکلات میان خود حمایت کرده و استقبال کند .

وی تصریح کرد: در واقع این نگرانی وجود دارد که پای فشار کشورهای غربی و آمریکا برای طرح مذاکرات منطقه ای در قالب گفتگو های برجامی، تلاش ها به منظور احیای برجام را تحت تاثیر جدی قرار دهد و این تلاش ها  را ناکام گذارد.

این استاد دانشگاه فزود: این در حالی است که به جای تاکید بر این موضوع ، کشورهای عضو برجام به عنوان بخشی از جامعه بین الملل می توانند از  اراده کشورهای منطقه ای به منظور حل مسائل فی ما بین استقبال کرده و حتی مشوق هایی برای این کشورها در صورت رفع مشکلات میان خود در نظر بگیرند.

ذبیحی در پایان خاطر نشان کرد: در واقع نقش جامعه بین المللی و قدرت های غیر منطقه ای می تواند یک نقش حمایت گر و نه دخالت گر باشد. نقشی که در آن جنبه تحکمی وجود ندارد، ولی در عین حال از پیشرفت ها و حل معضلات منطقه ای استقبال می کند و آنرا تشویق می نماید.